หลังจากหายไปจากการวิเคราะห์หุ้นและบริษัทไปพักใหญ่ ล่าสุดผมได้มีโอกาศเข้าไปช่วยงานบริษัท ประกันภัยเจ้าหนึ่งซึ่งยอดขาย ต้องบอกเลยว่าแทบจะเป็นครึ่งหนึ่งของบริษัท TQM เลยทีเดียว
จริงๆ บริษัทนี้เองทำให้ผมมีโอกาสได้ลองทำอ่ะไรหลายๆ อย่างเยอะมาก แต่หนึ่ง Project ที่น่าจะเป็นอีกหนึ่งอัน ก็คือ Project การขายหุ้นและมอบหุ้นให้กับพนักงานภายในบริษัท
Project นี้ทำไปทำมาเหมือนจะง่ายๆ ตรงตัวแต่ บอกเลยไม่ง่ายอย่างที่คิดเพราะมันมีขั้นตอนการทำงานที่ค่อนข้างสับซ้อน อยู่พอสมควร โดยมีปัญหาและ Pain Point ที่ต้องเอาแชร์กันคือ
- กฏหมายอนุญาติให้ทำไม่
- ขายที่ราคาเท่าไร
- ใครจะได้ซื้อหุ้นบ้าง
- การชำระเงินค่าหุ้นทำยังไง
- หนังสือสัญญาผู้ถือหุ้น
- ข้อบังคับบริษัท
เพื่อไม่ให้เป็นการเสียเวลาขอเริ่มที่ข้อแรกกันก่อน
- กฏหมายให้ทำหรือไม่
ต้องบอกก่อนว่าการระดมทุนหรือ การซื้อขายหุ้นของพนักงานหรือบุคคลจำนวนมากนั้นจริงๆ แล้วมันมีข้อกฏหมายข้อหนึ่งที่ มักจะเจอกันเลยคือ การระดมในวงกว้างนั้นมีข้อบังครับจาก กลต ในการกับกำ ถึงแม้ว่า กลต จะอนุญาติให้ขายหุ้นแก่พนักงาน ประเภท ESOP ต่าง ๆ ได้แต่ในความเป็นจริงของ เคส ที่ผมทำงานด้วยคือ บริษัทนั้น ดันเป็นกลุ่มบริษัท ที่ทำให้พนักงานในกลุ่มบริษัทนั้นไม่สามารถทำได้

แล้วเราจะแก้ยังไง : โจทย์ข้อนี้ของทางบริษัทคือ ให้ผู้ถือหุ้นกลุ่มเดิมของบริษัทขายหุ้นที่ตัวเองมีให้แก่ ผู้สนใจเข้าลงทุนก่อนอย่างน้อย 1 หุ้น เพื่อให้เข้าเงื่อนไข การเป็นผู้ถือหุ้นเดิม ซึ่งจะกระทบไปถึงการเป็นกฏหมายที่เกี่ยวกับ บริษัทจำกัด ที่ไม่สามารถขายหุ้น หรือ นำหุ้นของบริษัทไปขายให้กับบุคคลที่ไม่เกี่ยวข้องกันได้
โดยบุคคลที่เกี่ยวข้องที่กรมพัฒนาธุรกิจหมายถึงได้แก่
- กลุ่มผู้ถือหุ้นเดิม
- คณะกรรมการบริษัท
2. ขายที่ราคาเท่าไร
ราคาขายเป็นเรื่องที่ค่อนข้างจะ เป็นเรื่องที่คิดอยู่กับความพึ่งพอใจของแต่ละคนโดยเฉพาะ ซึ่งไม่มีสูตรตายตัวว่าจะต้องคิดราคากันที่ ราคาเท่าไร แต่อย่างหนึ่งที่อาจจะต้องฝากคำนึงถึงคือ
การเพิ่มทุนบริษัท ที่มีการราคาหุ้นเกินกว่า ราคา Par แล้วนั้นจำเป็นต้องเข้าไปแก้ไข บริคณสนธิของบริษัทด้วยโดย Key word สำคัญที่จะเป็นต้องมีคำว่า “ส่วนล้ำมูลค่าหุ้น ” เข้าไปด้วย
3. ใครจะได้ซื้อหุ้นบ้าง
เรืองนี้อาจจะต้องเกิดจากข้อกำหนดภายในของแต่ละบริษัท แต่ใครจะซื้อหุ้นได้บ้างไหมนั้นขอยกตัวอย่างเคสจริงที่ผมได้มีโอกาศเข้าไปทำงานด้วย ว่าเรามีข้อกำหนด คร่าวๆ ประมาณนี้ได้แก่
- อายุงาน
- จำนวนขั้นต่ำที่ซื้อได้
- ตำแหน่งงาน
- หุ้น ดังกล่าวจะตกทอดทางมรดกหรือไม่
- หุ้นดังกล่าวจะต้องขายคืนเพื่อลาออกหรือไม่
นี้คือข้อที่ควรคิดเบื้องต้นว่าเราจะขายหุ้นให้ใคร
4. การชำระเงินค่าหุ้นทำยังไง
เรืองหนึ่งที่เป็นปัญหา และ ทาง Project ที่ผมทำคิดหนักก็คือ จะทำยังไงเพื่อ Make sure ว่าทุกคนจะชำระเงิน ตามสิทธิ์ที่ตัวเองได้จองซื้อหุ้นไว้ เพราะ หาก พลาดไปแล้วนั้น เรื่องต้วเลขการเพิ่มทุน ต่างๆ นั้นจะผิดพลากกันไปหมด
ซึ่งทางทีมแก้ปัญหานี้โดยการเปิดบัญชี พักเงินตรงกลางขึ้นไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบของชื่อบริษัท หรือ บุคคลธรรมดา เพื่อจะมารองรับเงินจำนวนากที่จะไหลเข้ามาในช่วงรอ Process ทางเอกสาร โดยเมื่อถึงเวลาที่ต้องนำเงินโยกเข้าบริษัทแล้วนั้น ทางบริษัทจะทำการ นำ Cash ออกมาแล้วทำ ฝากกลับเข้าบริษัท เพื่อที่จะได้ใบ Pay in มาเป็นหลักฐานในการโอนเงิน
5. หนังสือสัญญาผู้ถือหุ้น
หนังสือสัญญาผู้ถือหุ้นเป็นเรื่องหนึ่งที่พลาด และ ไม่ทำไม่ได้เลยสำหรับบริษัท ที่มองการซื้อหุ้นของพนักงานเป็นหนึ่งในการสร้างความมั่นคงให้กับพนักงาน เนื่องด้วย การที่มีหุ้น 1 หุ้นขอบริษัทนั้น ให้อำนาจ ในการฟ้องร้อง , เข้าร่วมประชุม กับทางบริษัทได้แทบทั้งหมด
ดังนั้นการมีหนังสือสัญญาผู้ถือหุ้นจึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะใช้เป็นกำหนด ที่นอกเหนือจาก ข้อบังคับบริษัท โดยมีอ่ะไรบ้างนั้น ได้แก่
- ใครจะเป็นคนรับซื้อหุ้นคืน ( บริษัทไม่สามารถรับซื้อคืนได้ ดังนั้น จำเป็นต้องกำหนด บุคคลที่จะเป็นผู้รับซื้อคืน)
- ราคาที่ซื้อ จะเป็นเท่าไร
- หุ้นจะตกทอดทางมรดก ได้ไหรือไม่
- ระยะการรับซื้อคืน
- ระยะการจ่ายเงินค่าหุ้น
- การโอนหุ้นจะต้องแจ้งให้ ผถห หลักทราบหรือไม่
6. ข้อบังคับบริษัท
ข้อบังคับบริษั ถือเป็นอีกเหลือที่ต้องให้ความสนใจ โดยสาระสำคัญที่ควรระบุในที่นี้ คือ
- เรื่องสิทธิ์ในการโหวตของแต่ละกลุ่ม
- เรื่องของการซื้อขาย ที่จำเป็นต้องรายงานกรรมการหรือไม่
- อำนาจการโหวตต่างๆ
- การแบ่งกลุ่มหุ้น เช่น กลุ่ม ก / ข
- สิทธิ์ในการซื้อหุ้นก่อน
สำหรับ Project นี้เองนั้น Time Line ในการทำงานนั้นจะมีระยะเวลาการทำงานใน Loop ทั้งหมด อยู่ที่ประมาณ 30 -60 วัน
โดยในรายอ่ะเอียด process จะเป็น
Process | ระยะเวลา | เวลาสะสม |
สำรวจ ความต้องการ | 0 | 0 |
ประกาศหนังสือพิมพ์แก้บริคณสนธิ | 14 | 14 |
ประชุม พร้อม แจ้ง Update บริคณสนธิ | 2 | 16 |
สรุปยอดการจ้องหุ้น, ยอดเพิ่มทุน, ยอดโอน | 2 | 18 |
โอนหุ้น ให้กับผู้ที่แสดงความจำนง + พร้อมเซ็นสัญญาผู้ถือหุ้น | 2 | 20 |
ประกาศหนังสือพิมพ์ แจ้งเพิ่มทุน + ข้อบังคับ | 14 | 34 |
ประชุม พร้อม แจ้ง Update บอจ 5 + ข้อบังคับ | 2 | 36 |
บทความโดย ภูเก็จ ทองสม