ครั้งแรกที่ผมได้มีโอกาศที่เข้าไปทำงานที่เกี่ยวกับการเข้าซื้อขายกิจการครั้งแรกที่ถึงแม้จะไม่สำเร็จ แต่ก็ได้เป็นบนเรียนรู้อย่างมากมาย
ก่อนการไปเจรจา
ก่อนการไปเจรจานอกจากการทำนัดได้แล้วนั้นจริง ๆ ฝ่ายผู้เข้าซื้อกิจการควรเตรียมข้อมูลดังต่อไปนี้
- งบการเงินของบริษัท
- คดีฟ้องร้องของบริษัท (ส่วนใหญ่จะมีการเปิดเผยข้อมูลในงบการเงิน)
- โครงสร้างกรรมการของบริษัท
- ข่าวในสื่อที่เกี่ยวข้องกับบริษัท
ซึ่งการเตรียมข้อมูลก่อนไปเจรจาส่วนให้เรามีหัวข้อการไปคุยและจะได้ข้อมูลการตัดสินใจครั้งแรก โดยถ้าให้ดีถ้ามีข้อมูลในมือไปพร้อมเราอาจจะเตรียม Option ที่เราอยากได้ไปปรึกษาหารือกับเขาด้วย
วันเจรจา
วันเจรจาส่วนใหญ่ก็แล้วแต่สถาณ์การว่าคนที่เราไปคุยด้วยเขาเปิดข้อมูลให้เรามากน้อยขนาดไหน โดยหลัก ๆ วันที่เราไปเจรจากับเขาอย่างน้อยที่สุดข้อมูลที่เราควรได้จากเขาควรจะ
- ความตั้งใจในการเปิดเผยข้อมูล
- characteristic ของผู้พูดคุย ( ส่วนใหญ่เป็นกรรมการ หรือ ผู้ถือหุ้นใหญ่)
- Profile ของ Key man ที่เกี่ยวข้องกับบริษัท
- การนำเสนอ option หรือความเป็นไปได้
- การได้ contact channel กับพนักงานระดับ operation
และที่สำคัญของการที่ควรจะได้จากวันเจรจาคือการ ได้ข้อมูล Next Step ที่เราจะเดินกันต่อหลังจาก 1st meeting
หลังเจรจา
หลังเจรจา คือช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดที่ทีมผู้ซื้อควรต้องทำข้อมูลให้เยอะที่สุดเพื่อประกอบการตัดสินใจหลัก ๆ ที่ผมสัมผัสมาได้แก่
- ข้อมูลงบ ไตรมาสล่าสุด หรือ งบทดลองเดือนละสุด
- แบบ ฟ้องร้องและหมายศาลของคดีต่าง ๆ
- ข้อมูลGL ของบัญชี ลูกค้าต่าง ๆ
- ข้อมูลโครงสร้าง บอจ 5
- ข้อมูลกรรมการของบริษัท
ซึ่งจากการได้ข้อมูลข้างต้นแล้ว ทีมผู้ซื้อควรต้องทำ offer price และ condition อื่น ๆ เพื่อที่จำนำเสนอที่เราจะเข้าไปเจรจากันอีกที
สำหรับการเข้าซื้อกิจการ M&A กิจการ นั้นสุดท้ายแล้วนั้นก็เป็นการเจรจาที่ต่าง ฝ่ายต้องการข้อมูลความเสี่ยงของอีกฝ่ายมากที่่สุดเพื่อที่จะลดความเสี่ยงให้กับผู้เข้าลงทุนให้มากที่สุด
สำหรับ Deal แรกที่ผมเข้าไปเข้ารวมถึงแม้จะไม่สำร็จเนื่องจาก ระยะเวลาที่จำกัดทำให้การ audit ข้อมูลต่าง ๆ ทำให้สุดท้าย Deal นี้ล้มเลวไป และจริง ๆ แล้วนั้น deal นี้ ยังติด ปัญหา ที่ เกี่ยวข้องกับทางหน่วยงานที่กำกับการดูแลค่อนข้างเยอะทำให้สุะด้ายแล้วนั้น เลยมีการตัดสินใจยกเลิก deal กันในวันสุดท้ายก่อนการลงนามเพื่อลดความเสี่ยงให้ได้มากที่สุด