เราเกิดสงสัยกันไหมว่าแต่ละจังหวัดมีได้รับงบประมาณ ไปพัฒนาจังหวัดของตนเองกันยังไง คำตอบก็คือ งบประมาณส่วนใหญ่นั้นถูกจัดสรรไปอย่างแต่ละจังหวัด ผ่านการ เอาจำนวนประชากรที่มีทะเบียนภายในจังหวัดนั้นมาเป็นตัวคูณ กับ ค่าหัวงบประมาณ จนได้ตัวเลขมาพัฒนาแต่ละจังหวัด
โดยนอกเนื่องจากงบประมาณ รายหัวประชากร ข้างต้นแล้วนั้น งบประมาณ อีกส่วนหนึ่งคือการเกิดขึ้นในการเขียนโครงการต่าง ๆ เพื่อให้ทางหน่วยงานส่วนกลางได้อนุมัติ เป็น รายโครงการไป
ซึ่งจากปัญหา ข้างต้นทำให้ เกิดความเหลื่อมล้ำในสังคม แต่ละจังหวัด อันเนื่องมาจาก ประชากรส่วนใหญ่นั้นเมื่อย้ายไปทำงานจังหวัดใหม่ ๆ แล้วนั้นก็มักที่จะย้ายสำเนาทะเบียนบ้านของตนตามไปด้วย ทำให้ยอดงบประมาณที่ต่อหัวที่จะพัฒนาจังหวัดนั้นลดลงไป
ในส่วนของงบประมาณของโครงการ รายโครงการที่ใช้งบประมาณของส่วนกลางนั้น ก็อาจเกิดการเลือกปฏิบัติในการเอางบประมาณ เข้าในพื้นที่ที่เป็นฐานเสียงของตัวเองทำให้ การกระจายของงงบประมาณอาจจะไม่ได้มีประสิทธิภาพอย่างเต็มที่
ประเด็นที่เริ่มใช้เรื่องของ Home Town Tax อย่างจริงจังเป็นที่แรกของโลกก็คือประเทศญี่ปุ่นโดยมีชื่อในภาษาญี่ปุ่นว่า Furusato Nozei (ふるさと納税)”
โดยสเหตุหลักของการนำ Home Town Tax มาใช้ของญี่ปั่นนั้นมาจาก 2 ปัจจัยใหญ่
- พลเมืองอพยพเข้าไปทำงานในเมืองใหญ่ทำให้งบประมาณในการไปพัฒนาบริการสาธารณะ ไม่เพียงพอ
- เงินอุดหนุนจากส่วนกลางไม่พอให้ทางเมืองขนาดเล็กได้มีโอกาศพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่เป็นจนาดใหญ่
ซึ่งปัญหาข้างต้นทำให้ญี่ปุ่นเห็นปัญหาเลยมีการนำเรื่องของ Home Town Tax มาใช้ โดยมี concept ใหญ่ ๆ ดังี้
- ประชาชนมีสิทธิในการเลือกบริจาคเงินให้แก่ เมืองไหนๆ ก็ได้
- สามารถนำเงินบริจาคดังกล่าวไปลดภาษีได้
- จังหวัดที่ได้รับบริจาค อาจจะจัดหาของขวัญเป็นคำของคุณให้กับผู้บริจาคได้ (โดยส่วนใหญ่จะเน้นเป็นการเอา สินค้า Otop หรือ สินค้าที่เป็นเอกลักษณ์ ให้แก่ผู้บริจาค)
- การจัดให้มี One Stop Service ในการลดหย่อนภาษี
ซึ่งจากตัวเลขการตอบรับของภาคประชาชนก็มีตัวเลขสูงอย่างน่าสนใจ
โดยในปี 2562 นั้น มียอดการบริจาคถึง 23 ล้านครั้ง โดยเป็นจำนวนเงินกว่า 14,600 ล้านบาท ซึ่งถ้าก็ถือเป็นยอดเงินอย่างมหาศาลที่สามารถนำไปใช้พัฒนาท้องถิ่นได้
ก็น่าสนไม่น้อยว่า Home Town Tax จะเกิดขึ้นได้หรือไม่ หลังจากที่พรรคการเมืองพรรคหนึ่งได้เริ่มเอาเรื่องนี้มานำเสนอเป็นนโยบาย ซึ่งถ้าหากเกิดขึ้นได้จริงก็เชื่อได้เลยว่าจะสามารถทำให้ลดความเหลื่อล้ำของแต่ละจังหวัดไปได้ไม่น้อย